Czym jest panel sterowania hostingu lub serwera? Jest to graficzny interfejs użytkowania, dostępny online, umożliwiający zarządzanie stroną internetową, hostingiem lub serwerem. W większości przypadków dostęp odbywa się za pomocą przeglądarki internetowej.
Praktycznie każdy dostawca hostingowy oddaje do dyspozycji panel sterowania. Rzadko kiedy mamy możliwość jego wyboru. Najbardziej popularne panele oferowane przez dostawców hostingu to Cpanel (za granicą) i DirectAdmin (w Polsce). W przypadku serwerów VPS oraz dedykowanych można zakupić sam serwer bez panelu lub z panelem. W przypadku serwerów najczęściej spotykane są Cpanel i Plesk, rzadziej DirectAdmin. Dodatkowo jest jeszcze kilka mniej znanych płatnych i darmowych paneli sterowania. Część dostawców hostingowych pisze autorskie panele dla swoich klientów jak np. nazwa.pl. Osobiście jakoś nie podoba mi się to rozwiązanie. Może dlatego, że jest autorskie i mało popularne, a może ze względu na ubogą funkcjonalność.
Do czego właściwie służy panel sterowania
Panel sterowania służy do zarządzania serwerem. Za jego pomocą dodamy domeny i subdomeny, rekordy DNS, konta ftp, konta email. Niektóre z nich mają również menadżery plików. Część pozwala na więcej opcji konfiguracji np. PHP. Możemy również obserwować statystyki pracy serwera.
Czy panel sterowania jest konieczny?
Nie, panel sterowania nie jest niezbędny. Wszystko można zrobić również za pomocą terminala systemu linux dostępnego przez SSH. Nie mniej jest to rozwiązanie niewygodne i czasochłonne. Im mamy większy serwer i więcej stron tym panel sterowania jest bardziej potrzebny. Jeżeli mamy jedną stronę, w dodatku rzadko aktualizowaną to można zrezygnować z panelu. Ponadto ręczna obsługa za pomocą terminala wymaga większej wiedzy, żeby nie powiedzieć dużej. Panel sterowania obsłuży zaś laik po krótkim zapoznaniu.
Z resztą najlepiej odpowiedzieć sobie na pytanie, czy nie łatwiej będzie zarządzać serwerem za pomocą graficznego interfejsu i myszki niż przy użyciu monochromatycznego okna terminala i poleceń wpisywanych z klawiatury. A więc skoro nie jesteśmy masochistami to pora przyjrzeć się rozwiązaniom dostępnym na rynku.
Najpopularniejsze, ale płatne
Najpopularniejsze są panele Cpanel oraz Plesk, które obejmują kilkadziesiąt procent rynku. Notabene oba należą do jednej firmy, a więc można mówić o monopolu. Za nimi jest DirectAdmin z udziałem kilka, może kilkanaście procent. Te trzy panele opanowały rynek dostawców hostingowych. Pozostałe kilka procent to cała reszta świata, zarówno darmowa jak i płatna.
Cpanel
Cpanel powstał w 1996 roku i szybko stał się wiodącym panelem, będącym standardem na większości hostingów. Tak pozostało do dzisiaj. Większość usług hostingowych oferuje Cpanel. Panel ten dostępny jest wyłącznie na systemy linux a wspierane dystrybucje to jedynie. Z racji tego, że panel ten występuje na zachodnich hostingach w tym również darmowych miałem przyjemność bliżej go poznać.
Cpanel powstał w 1996 roku i szybko stał się wiodącym panelem, będącym standardem na większości hostingów. Tak pozostało do dzisiaj. Większość usług hostingowych oferuje Cpanel. Panel ten dostępny jest wyłącznie na systemy linux a wspierane dystrybucje to jedynie CentOS, CloudLinux i Red Hat Enterprise Linux. Panel jest przyjemny w obsłudze, ma dużo opcji i możliwości konfiguracji. Byłby moim faworytem, gdyby nie to, że nie jest dostępny na system Debian, a jestem użytkownikiem tej dystrybucji. CentOS jakoś mnie nie przekonał, poza tym od zawsze użytkowałem Ubuntu i Debiana. Ceny licencji zaczynają się od 15$ na miesiąc, stąd nie jest to zbyt opłacalna opcja dla ekonomicznego serwera VPS.
Plesk
Plesk powstał w 2001 roku jak alternatywa na serwerową wersję Windows. W chwili obecnej wspiera Windows server, CentOS, CloudLinux, Red Hat Enterprise Linux, Virtuozzo Linux, Debian i Ubuntu. Pod względem funkcjonalności oferuje podobne możliwości co Cpanel. Ceny zaczynają się od 10$ na miesiąc. Nie miałem osobiście styczności z tym panelem, więc nie mogę za dużo o nim powiedzieć.
DirectAdmin
DirectAdmin jest już znacznie mniej popularnym panelem, ale często jest spotykany u polskich hostingodawców. Jego możliwości są mniejsze niż Cpanelu, ma mniej opcji konfiguracji, ale wciąż jest wystarczający dla przeciętnego użytkownika. Panel ten dostępny jest na systemy linux, a wspierane dystrubucje to CloudLinux, CentOS, Red Hat Enterprise Linux oraz Debian. Dostępna jest również wersja na system FreeBSD. Cena DirectAdmin za podstawowy pakiet dla 10 domen to tylko 2$, więc jest ciekawą alternatywą dla znacznie droższego Cpanel.
A może coś darmowego
Kupując ekonomiczny serwer dla prostych stron lub nauki, nie jest nam potrzebny panel za 15$, gdyż będzie on kosztował więcej niż sam serwer. Kupując serwer w cenie do 20 zł na miesiąc tniemy koszty, a więc warto poszukać darmowego panelu sterowania. Darmowe panele będą miały mniej funkcjonalne, nie mnie każdy z nich sprawdzi się do zarządzania serwerem. W stosunku do płatnych jest kilka alternatyw, min. aaPanel, Ajenti, CentOS Web Panel, Froxlor, ISPConfig, VestaCP czy Virtualmin. Kilka z nich dłużej testowałem, z kilkoma zetknąłem się tylko pobieżnie i porzuciłem bo mnie nie zainteresowały na dłużej.
aaPanel
Przyznam się, że nie testowałem tego panelu, czego żałuję, bo wygląda ciekawie i ładnie się prezentuje. Panel dostępny jest na systemy CentOS, Ubuntu, Debian, Fedora i Deepin. aaPanel jest oprogramowaniem typu open source. jest łatwi w instalacji i użytkowaniu.
Ajenti
Ajenti jest kolejnym otwarto źródłowym panelem. Panel ma kilka wbudowanych wtyczek i jest rozwijany w JavaScript, dzięki czemu front-end używa podstawowego frameworka Angular JS. Obsługuje systemy operacyjne Debian, Ubuntu, CentOS i RHEL. Mi osobiście ten panel się nie spodobał, miałem z nim jakieś problemy po instalacji i odrzucił mnie od siebie.
CentOS Web Panel
CentOS Web Panel jest ciekawą alternatywą dla płatnych paneli. Oferuje dużo opcji zarządzania domenami, php czy strefą DNS. Niestety, jak sugeruje jego nazwa jest dostępny tylko dla dystrybucji CentOS. Mnie niestety CentOS jakoś nie przekonuje bo koleguje się Debianem stąd nie znam bliżej tego panelu. Panel jest darmowy, a firma oferuje dodatkowe płatne wsparcie techniczne.
Froxlor
Froxlor to następny lekki i otwarto źródłowy panel sterowania. Wspiera większość dystrybucji, w tym CentOS, Deniana i Ubuntu. Mnie osobiście jakoś nie przekonał, żeby spróbować go dłużej. Może ze względu na brak menadżera plików.
ISPConfig
ISPConfig jest jednym z darmowych paneli, który spodobał mi się i przekonał mnie na dłużej. Jest wygodny, dość przejrzysty, a w internecie jest dużo poradników do niego. Wspiera wiele dystrybucji, w tym CentOS, Deniana i Ubuntu. Jedyne czego mi brakuje w tym panelu to menadżer plików. Gdyby nie ten brak to chyba byłby to mój wybór.
VestaCP
VesstaCP jest kolejnym otwarto źródłowym panelem. VestaCP jest jednym z trzech paneli, nad którymi pochyliłem się na dłużej. Jest łatwa i przyjazna w użytkowaniu. Podobnie jak ISPConfig wspiera CentOS, RHEL, Deniana i Ubuntu. Niestety rozwój Vesty zastopował i najnowsze wersje systemów nie są wspierane. Po aktualizacji debiana z wersji 9 do 10 Vesta przestała działać. Dodatkowo na bazie kodu źródłowego powstały forki myVesta (tylko dla Debiana) oraz HestiaCP (dla Debiana i Ubuntu). Panel się rozczłonkował i jego przyszłość zmierza chyba w stronę Hestia CP. Ze względu na brak wsparcia dla Debiana 10 porzuciłem przygodę z VestąCP. Vesta ponadto sprawiała mi problemy z phpmyadmin i roundcube. Phpmyadmin miał jakieś błedy, które trzeba było naprawiać, a roundcube przestał działać i nie udało się go naprawić. Dodatkowo VestaCP nie wyświetl się poprawnie na smartfonie i ucina część ekranu.
Virtualmin
Virtualmin jest panelem sterowania opartym na Webminie i jest z nim zintegrowanym. Występuje w wersji GPL (w pełni darmowej) i Professional (płatnej). Wersja GPL ma skrypty instalacyjne dla siedniu aplikacji. Wersja Professional dla ponad stu. Ponadto wersja płatna posiada wsparcie techniczne.
Virtualmin jest panelem bardzo bogatym w funkcje i pod tym względem może konkurować z cPanel. Na początku mnogość funkcji i niezbyt intuicyjne sterownie może odrzuić. Tak też było w moim przypadku. Dałem jednak panelowi drugą szansę i zostałem z nim do tej pory. Nie sprawia problemów jak VestaCP, wszystko działa dobrze. Również poprawnie wyświetla się na smartfonie. Mnogość opcji i konfiguracji się przydaje. Panel po instalacji ma wizard, który pomaga go wstępnie skonfigurować.
Inne panele
Na rynku jest jeszcze wiele innych paneli, np. i-MSCP, GNUPanel, Kloxo-MR, Sentora czy Zpanel. Większość z nich jednak albo jest już niewspierana, albo ma słabe wsparcie techniczne. Jakiś czas temu Zpanel był dość popularny, niestety nie jest już rozwijany. Sentora to fork Zpanela, ale ostatnia wersja też ma już trochę czasu. Lepiej pozostać przy aktualnie rozwijanych panelach i nie tracić czasu na jakieś nieznane rozwiązania. Chyba, że mamy czas i chęć je poznać.
Podsumowanie
Jak widać na polu panelów sterowania mamy duży wybór. Dla drogich serwerów dedykowanych licencja cPanel nie będzie stanowić dużego wydatku i można sobie na nią pozwolić. W przypadku tańszych serwerów VPS będzie już podnosiła koszty, więc rozwiązaniem będzie np. tańszy DirectAdmin lub coś darmowego. W chwili obecnej korzystam z Virtualmin i polecam go na darmową alternatywę. Jeżeli kogoś przeraża on swoim interfejsem to proponuję ISPConfig.
